ANAL APSE VE  ANAL FİSTÜL

Anal apse  ve anal fistül birbirine dönüşebilen makat hastalıkları oldukları için beraber değerlendirilmeleri gereken hastalıklardır.

Anal fistül, makat etrafında makat deliği haricinde alternatif bir yol oluşmasıdır.

Anal fistül hastalığı genellikle makatın 2 ile 3 santim uzaklığında sivilce şeklinde izlenmektedir.

Hastalar “bu sivilce şişiyor”, “dönem dönem ağrı yapıyor” daha sonra “sivilcenin patlaması ile rahatlıyorum” şeklinde tipik şikayetler ile başvururlar.

Hastaların en önemli şikayeti makat etrafındaki akıntıların makat derisi üzerine gelmesiyle bu bölgeyi irrite etmesidir. Bu irritasyon makatta kaşıntı ve buna bağlı ülserasyonlara neden olabilmektedir.  Uzun süreli devam eden fistül hastalığının sonucunda fistül irritasyonu bağlı deri kanseri olabildiği de izlenebilmektedir.

Hastalığın tanısında fistül dış ağzını sivilce şeklindeki görünümü ve içeri uzanan alternatif yolun tespiti önemli yer oluşturmaktadır.  Bu nedenle tedavi planlanır iken komplike yani ileri derecedeki fistüller de anal bölge MR’ı ve MR fistülografi tedavi planlaması açısından gerekli tetkiklerdir.

Anal fistül tedavisinde amaç bu alternatif küçük yolu makat deliğimizin bulunduğu ana yola dahil etmektir.  Tedavide tek bir yöntem bulunmamaktadır. Fistülün derecesine makat deliği olan uzaklığına kat ettiği yola  bağlı olarak makat kaslarını zarar görmeyeceği ve hastalığın tedavisinin daha büyük sıkıntılara neden olmayacağı tedavi yöntemi uygulanması doğru yaklaşımdır.


ANAL APSE

Makat çevresindeki kas ve yağ planları arasında, bulunduğu bölgeye göre isimlendirilen enfeksiyon sonrası apse oluşmasıdır.

Hastalar yürümekte ve oturmakta ciddi sıkıntı çekmektedirler. “Ördek yürüyüşü” yada “Paytak yürüyüş” hastaların klasik klinik bulgularındandır.

Tüm vücut apselerinde olduğu gibi enfeksiyona bağlı terlemeler, sistemik bulgular, kalp atım sayısında artış ve ateş yükselmesi makat apsesine eşlik edebilmektedir.

Hastalığın tanısı genellikle proktolojik muayene sayesinde konulabilmek ile birlikte yüksek düzeyde apseleri bulunan hastaların gerektiği takdirde perianal MR ile değerlendirilmesi gerekebilmektedir.

Proktoloji hastalıkları içerisinde acil cerrahi girişim gerektiren başlıca  makat hastalıklarından birisidir.

Hastalığın tedavisinde apsenin boşaltılması ve temizlenmesi ile antibiyoterapi etkin tedavi yöntemidir.

Tedavisinde tek başına antibiyoterapi nin etkin olmadığı yapılan birçok çalışmada gösterilmiştir.

Hastalığın en önemli komplikasyonu apsenin ilerlemesine bağlı fournier kangren oluşmasıdır.Fornier kangreni hayatı tehdit eden sonuçları neden olabilmektedir.

Anal apse neden oluşur?

Anal apsenin oluşma sebepleri anal bölgeye uygulanmış cerrahi girişimler, daha önce geçirilmiş anal apse, anal fissür-fistül olması ve anal bölgede meydana gelen travmalar şeklinde açıklanabilmektedir. Bazı durumlarda aşırı alkol tüketimi ve aşırı kilo probleminin de anal apseye sebep olduğu bilinmektedir.

Anal apsenin belirtileri nelerdir?

Anal apseler genellikle tuvalet esnasında ağrı şeklinde ortaya çıkar. Daha sonrasında ise makat bölgesinde kızarıklık, şişlik, sıcaklık gibi enfeksiyon belirtileri meydana gelebilmektedir. Enfeksiyona bağlı olarak ateş yükselmesi, terleme ve halsizlik görülebilmektedir. Apsenin en belirgin belirtilerinden biri makattan akıntı gelmesidir.

Anal apse tanısı nasıl konulmaktadır?

Anal apse tanısının konulabilmesi için genellikle fizik muayene yeterli olabilmektedir. Ancak ilerlemiş apselerde fizik muayenesine ek olarak perianal mr istenebilmektedir.

Anal apsenin ilaçla tedavisi mümkün müdür?

Anal apse tedavisinde tek başına antibiyotik tedavisi ile bir sonuca ulaşılamamaktadır. Antibiyotik tedavisi anal apse tedavisinde sadece destek tedavisi olarak görülmektedir.

Anal apse tedavisi yapılmadığı takdirde başka hastalıklara sebep olabilir mi?

Anal apsenin sebep olduğu/dönüşebildiği en bilinen hastalık anal fistül hastalığıdır. Anal fistül ve anal apse hastalığı birbirine dönüşebilen hastalıklar olduğu için bir arada ele alınması çok önemlidir. Anal fistülün en önemli oluşma sebeplerinden birisi müdahale edilmeyen ve ilerleyen anal apselerdir. Bu sebepten anal apselerin fistül haline gelmeden tedavi edilmesi önemlidir. Apsenin ilerlemesine bağlı olarak ortaya çıkabilecek bir diğer komplikasyon ise fournier kangren oluşmasıdır. Fournier kangreni hayati tehlikeye sebep olabilecek sonuçlar doğurabilmektedir.

Anal apse tedavisinin amacı nedir?

Anal apse tedavisinde amaç; makat bölgesine ait meydana gelen semptomları ve enfeksiyon durumunu düzeltmek, apsenin ilerleyip kronik bir hal almasını engellemek ve fistül veya başka bir hastalığa dönüşmesine engel olmaktır.

Anal apse tedavisi nasıl olmalıdır?

Anal apse tedavisi cerrahidir. Lokal veya genel anestezi altında apsenin cerrahi olarak boşaltılması ve apse duvarının temizlenmesi şeklinde bir tedavi söz konusudur. Apsenin boşaltılması ve temizlenmesinin ardından apsenin meydana getirdiği enfeksiyon belirtilerinin iyileşmesi beklenmektedir. Cerrahi tedavi sonrasında hastaya antibiyotik tedavisi ile destek tedavisi uygulanmalıdır. İyileşme sürecinde hasta ağrı kesici ve sıcak su banyosu yapabilmektedir.

Anal apsede yara bakımı/pansumanı nasıl olmalıdır?

Anal apsenin cerrahi tedavisi sonrasında apse bölgesi yeniden apse oluşumunu engellemek amacıyla herhangi bir dikişle kapatılmaz. Bu sebepten o bölgeyi enfeksiyonlardan korumak ve hijyene dikkat etmek çok önemlidir. Tedavi sonrasında hastanın rahatlaması amacıyla sıcak su oturma banyosu yapılabilmektedir.

Anal fistül hastalığı nedir?

Anal fistül makat etrafında makat deliği haricinde alternatif bir yol oluşmasıdır. Anal fistül hastalığı genellikle makatın 2 ile 3 santim uzaklığında sivilce şeklinde izlenmektedir.

Anal fistül hastalığının belirtileri nelerdir?

Anal fistül hastalığında hastalar genellikle oluşan sivilcenin şişmesi, dönem dönem ağrı olması ve sivilcenin patlamasıyla birlikte rahatlama olması gibi şikayetlerle doktora başvururlar. Yani fistül hastalığı kendisini makat çevresinde oluşan sivilce ile belli etmektedir. Fistülün ilk safhalarında makatta şişlik, makatta ve makat çevresinde ağrı, makatta kızarıklık, makatta kaşıntı, yüksek ateş, halsizlik gibi belirtiler görülebilir.

Anal fistül oluşmasının nedenleri nelerdir?

Anal fistül hastalığı genellikle anal apselerin sekonder sonucu olarak meydana gelmektedir. Anal apsenin boşaltılmasına rağmen geride bıraktığı boşluğun iyileşmemesine bağlı olarak fistül gelişebilmektedir. Zamanla bu boşluk tünel halini almakta ve enfeksiyon oluşturabilmektedir. Oluşan fistülün makatın içinde ve makat çevresindeki ciltte olmak üzere iki tane ağzı bulunmaktadır. Bazı durumlarda kronik anal fissür(makat çatlağı) hastalarında tedavi olmadığı takdirde anal apseler oluşabilmektedir. Bu apselerin oluşmasıyla da hastalık ilerleyip fistüle dönüşebilmektedir.

Anal fistül hastalığının risk faktörleri nelerdir?

Bazı hastalıkların seyri sırasında anal fistüle sebep olabildiği düşük bir oranla da olsa göz önünde bulundurulmaktadır. Crohn, tüberküloz, lenfoma, travma ve kronik anal fissür gibi hastalıkların seyri sırasında anal apse atakları görülebilmekte ve bu ataklar sonucunda fistül hastalığı meydana gelebilmektedir.

Anal fistül hastalığı tedavi edilmezse ne gibi sonuçlar meydana gelir?

Anal fistül hastalığının tedavi edilmemesi halinde yeni apselerin oluşumu ve buna bağlı olarak yeni tünellerin meydana geldiği görülmektedir. Uzun süre tedavi görmeyen fistül hastalarında nadiren de olsa fistül dış ağzının bulunduğu yerde cilt kanseri meydana gelebilmektedir.

Anal fistül hastalığında ilaç tedavisi ya da ameliyatsız tedaviler mümkün müdür?

Anal fistül hastalığının herhangi bir ilaç tedavisi ya da ameliyatsız bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. İlaç tedavisi yalnızca cerrahi işleme hazırlık olarak apselerin ataklarının olduğu dönemlerde kullanılabilmektedir ancak hastalığın iyileşmesine bir etkisi bulunmamaktadır. Anal fistül hastalığının tedavisi ameliyat olarak görülmektedir.

Anal fistül tedavisinde amaç nedir?

Fistül tedavisinde amaç fistül traktlarının ve apsenin temizlenmesi ve nüksün engellenmeye çalışılmasıdır. Ayrıca ameliyata bağlı olarak gelişebilecek makat kasına zarar gelebilme ihtimalini de en aza düşürmeye çalışmaktır.

Anal fistül tedavisinde ameliyat yöntemleri nelerdir?

Anal fistül hastalığının ameliyatsız ve ilaçla tedavisi mümkün olmadığından uygun ameliyat yöntemleriyle tedavi edilmesi gerekmektedir. Bunları şu şekilde açıklayabiliriz;

  • ● FİSTÜLOTOMİ: Fistülotomi ameliyatı sırasında oluşan fistülün üstünün açılması işlemi gerçekleştirilmektedir.
  • ● FİSTÜLEKTOMİ: Fistül tünelinin etrafındaki set dokularla birlikte çıkarılması işlemine fistülektomi adı verilmektedir.

Anal fistül ile anal fissür hastalığı arasındaki farklar nelerdir?

Anal fistül hasatlığı makat etrafında makat deliği haricinde bir yol, tünel oluşması iken anal fissür hastalığı makat bölgesinin yüzeyel deri tabakasının yırtılması ile seyreden bir hastalıktır. İki hastalık hem fizyolojik olarak hem de tedavi süreci olarak birbirinden çok farklı iki hastalık olup karıştırılmaması gerekmektedir.

Doktorunuza Sorun

Randevu ve sorularınız için lütfen aşağıdaki formu doldurunuz.


Doktorunuza Sorun